به پاهای فیل با دقت نگاه کنید. آیا میتوانید آنها را بشمارید؟ ۴ تا؟ ۵ تا؟ یا بیشتر؟
خطای دید پاهای فیل توسط دانشمند علوم شناختی آمریکایی، «راجر نیولاند شفرد»۱ ارائه گردید و با نامهایی همچون «فیل شفرد»، «فیل غیرممکن» و «مورد پاهای سرگردان»۲ نیز شناخته میشود.
در اینگونه خطاهای دید با ماهیت «اغتشاش شکل-زمینه»۳ دو یا چند بخش از تصویر چنان در کنار هم قرار گرفتهاند که برآیند کل آنها، سبب بوجود آمدن تناقض در مغز شده و ذهن در پذیرش آن دچار مشکل میشود. در حالیکه اگر از دو سوی بخش متناقض، بصورت مستقل و جزیی به آن نگاه کنیم، (مثلا وقتی که فقط به پایین پاها توجه کنیم.) ایراد خاصی در آن نمیبینیم.
در اینجا طرح دیگری از این خطای دید را مشاهده میکنید: